Konsekwencje zatrudniania pracowników na czarno

Praca na czarno to inaczej nielegalne zatrudnienie, w którym pracownik wykonuje swoje obowiązki bez podpisanej umowy z pracodawcą. Taka forma współpracy jest niekorzystna dla zatrudnionych, a przy okazji niesie ryzyko konsekwencji finansowych. Dowiedz się, co grozi pracodawcom zatrudniającym bez umowy i pracownikom zatrudnionym na czarno.

• Jak długo można legalnie pracować bez umowy?
• Zatrudnianie na czarno, jakie konsekwencje ponosi pracodawca?
• Czy pracownik ponosi konsekwencje pracy na czarno?

Jak długo można legalnie pracować bez umowy?

Mimo licznych przepisów regulujących zasady zatrudniania pracowników, na rynku pracy wciąż obecni są nieuczciwi pracodawcy i nieuczciwi pracownicy. Współpraca z osobą skłonną do oszustw i wyzysku to zawsze strata, dlatego wypracowano sposoby ochrony interesów obu stron. Jednym z nich jest okres próbny, uprawniający do pracy bez stałej umowy przez określony czas.

• Umowa o pracę na okres próbny wynosi 1 miesiąc, gdy następna umowa będzie na czas określony, poniżej 6 miesięcy.
• Umowa o pracę na okres próbny wynosi 2 miesiące, gdy następna umowa na czas określony zostanie wydana na co najmniej 6 miesięcy, ale mniej niż 12 miesięcy.
• Zgodnie z art. 22 Kodeksu pracy pracodawca musi zapłacić pracownikowi za pracę na okresie próbnym.
• Nie jest możliwe legalne przeprowadzenie okresu próbnego przy umowie o pracę bez podpisania umowy na okres próbny.
• W przypadku umowy zlecenie w świetle prawa nie stosuje się okresu próbnego, gdyż Kodeks cywilny nie określa minimalnego i maksymalnego czasu trwania takiej umowy.

Zatrudnianie na czarno, jakie konsekwencje ponosi pracodawca?

Pracodawca jest stroną, która ponosi niemal całkowitą odpowiedzialność za zatrudnianie na czarno. Dzieje się tak, mimo że nielegalne zatrudnienie jest często wynikiem porozumienia pracownika z pracodawcą (zatrudniony otrzymuje większą wypłatę, a pracodawca oszczędza na kosztach utrzymania pracownika).

• Nielegalne zatrudnienie wykrywa i potwierdza Państwowa Inspekcja Pracy, do której może zgłosić się każdy nielegalnie zatrudniony pracownik (były pracownik także), z prośbą o kontrolę.
• Zatrudnianie na czarno wiąże się przede wszystkim z karą pieniężną nakładaną przez ZUS. Za brak umowy grozi 2000 zł kary, za drugim razem będzie to już 5000 zł.
• Dodatkowo pracodawca może być obciążony dodatkowymi karami za nieopłacanie składek (od 3000 do 5000 zł).
• Jeśli pracodawca zostanie uznany za winnego przestępstwa skarbowego, może otrzymać karę więzienia do 3 lat i otrzymać od urzędu skarbowego obowiązek wpłacenia kwoty w wysokości 720 stawek dziennych.
• Jeśli PIP skieruje sprawę do sądu pracy, możliwe jest obciążenie pracodawcy koniecznością opłacenia zaległych składek.

Jeśli potrzebujesz osób do pracy, ale nie odpowiada Ci dopełnianie licznych formalności, rozważ outsourcing pracowników i współpracę z agencją pracy.

Czy pracownik ponosi konsekwencje pracy na czarno?

Pracownik nie ponosi konsekwencji karno-skarbowych wynikających z pracy na czarno. W przypadku, gdy zatrudniony na czarno jest jednocześnie zarejestrowany w urzędzie jako osoba bezrobotna, otrzymuje karę grzywny w wysokości 500 zł.

Nie sposób jednak nie zauważyć, że poważnym skutkiem nielegalnego zatrudnienia jest dla pracownika brak ubezpieczenia zdrowotnego i składek emerytalnych. Ponadto nielegalne zatrudnienie nie wlicza się do stażu pracy, co ma istotny wpływ na wysokość emerytury.

Wyrażając zgodę na pracę na czarno, pracownik pozbawia się niemal wszystkich przywilejów i ochrony prawnej. Daje to szerokie pole manewru nieuczciwym pracodawcom, unikającym wypłacania wynagrodzeń. Co więcej, w razie wypadku przy pracy, osoba zatrudniona zostaje bez opieki i bez środków do życia. Nie ma również prawa do płatnych urlopów, czy zwolnień chorobowych.